Çocuklar İçin Felsefe Eğitimi

ÇOCUKLAR İÇİN FELSEFE

Odise’nin Dönüş Yolculuğu

Yunan Orduları Komutanı Odise, Truva Savaşı’nda Truva şehrini meşhur Truva Atı ile kazanır. Fakat buna bir zafer demek oldukça zordur. Odise’nin eve dönüş yolculuğu şavaşı kazanmasından çok daha da zorlu olacaktır. Odise’nin gemileriyle şehrine, evine ve ailesine ulaşması tam 10 yıl sürecektir. Dönüş yolculuğu boyunca Odise’nin başına türlü maceralar gelir. Atölye boyunca bizler Odise’nin başından geçenleri dinleyeceğiz, zor anlarda bir komutan olarak alması gereken kararlarda onunla birlikte düşüneceğiz.

Odese Destanı içinde bir çok etik problemin olduğu küçük hikayeler barındıran zengin bir kaynak. Antik dünyada bu hikayeler değerler eğitimi için kullanılıyordu. Philosophy Foundation’un kurucusu Pete Worley bu destanın içindeki bir çok hikayeyi modern dünyamıza uyarladı ve çocuklar için felsefe pedagojisine göre yeniden tasarladı. Homeros’un Odese Destanı’nındaki felsefi problemleri atölyemizde tartışmaya açıyoruz.

Çocuklar için Felsefe Nedir?

Çocuklar İçin Felsefe (Philosophy for Children), Amerikalı filozof Matthew Lipman’ın çalışmaları çerçevesinde ortaya çıkmış bir pedagojidir. Lipman, bilim alanındaki Soruşturma Topluluğu (Community of Inquiry) oluşturma fikrini eğitim ortamına uyarlaması ve felsefe eğitimini bu modele dayanarak şekillendirmesi ile ortaya çıkmıştır. Soruşturan Topmuluk Modeli’ne göre sınıf ortamı, katılımcılarının bilgiyi biçimlendirdiği, soruşturduğu, süzgeçten geçirdiği bir  topluluk olarak düşünülür. Bu yüzden, Çocuklar için Felsefe oturumunu yöneten kolaylaştırıcı, bilgiyi aktaran kişi değil, çocukları düşünmeye, konuşmaya ve soruşturmaya teşvik eden kişilerdir. Oturum sonunda ortaya çıkan bilgi ve kavrayış eğitmenin değil çocukların aktif katılımının ürünüdür.

Çocuklar İçin Felsefe oturumlarında çocuklar felsefe tarihinden filozofların düşüncelerini öğrenmezler, fakat felsefi düşünür ve felsefe yaparlar. Çocuklar felsefi bir problemi tetikleyen bir uyaran (hikaye, fotoğraf, düşünce deneyi, video, nesne, vb.) etrafında bir araya toplanır. Topluluğun ortaya çıkardığı sorular etrafında topluluk cevaplar aramaya, soruşturmaya, düşünmeye ve felsefe yapmaya yönlendirilir.

Çocuklar İçin Felsefe’nin doğrudan kazanımları üç noktadadır. Öncelikle, çocukların düşünme becerilerinin gelişmesine katkı sunar. Çocukların akıl yürütme, kavram oluşturma, bağıntı kurma, varsayımsal düşünme, soyutlama becerileri gelişir. İkinci olarak, çocukların iletişim becerilerini geliştirir. Başkalarını dinleme ve kendilerini ifade etmelerine yardımcı olur. Aynı zamanda çocukların duygu gelişimlerine etki eder. Çocuklar fikirlerini kişiselleştirmemeyi, cesurca fikirlerini ifade etmeyi öğrenir. Durham Üniversitesi’nin yürüttüğü bir araştırmada P4C’yi sürekli uygulayan sınıflarda çocukların sabır, kendine güven, ve öz saygıları geliştiği gözlemlenmiştir.

Çocuklar İçin Felsefe bugün dünyada bir sosyal hareket haline gelmiş durumdadır. Bir çok eğitmen, Soruşturan Topluluk Modeli’nin eğitimin her alanına taşınması ve felsefe eğitiminin daha erken sınıflarda müfredatta yer alması için çalışmaktadır. Bugün dünyada 50 farklı ülkede P4C pedagojisi uygulanmaktadır. UNESCO, Education Endowment Foundation gibi köklü kurumlar P4C konusunda araştırmalar ve raporlar yayınlamaktadır.

Eğitimin İçeriği

Odise’nin Felsefe Maceraları Dolu Yolculuğu

Yunan Orduları Komutanı Odise, Truva Savaşı’nda 10 yıl savaştıktan sonra eve dönüşünün 10 yıl süreceğini tahmin bile edemezdi. Dönüş yolculuğu boyunca bir çok zorluk, kavga, korkulu canavarlar, bulmacalar ve yoldan çıkaran macera onu beklemektedir.

1. Hafta: Büyük Bir Hediye Truva Atı: Savaş ve Etik

Truva Şavaşı onuncu yılını doldurmuştur. Artık neredeyse herkes neden, nasıl bu işe girildiğini unutmuştur. Savaş durmadan devam ederken Odise’nin aklına bir plan gelir. Bütün donanmayı ve askerleri bir gece ufuk çizgisinin gerisine çeker. Ayrıca Truva şehrinin kapısına kocaman bir tahta at bırakır. Ertesi sabah Truvalılar şaşkın bir şekilde uyanır; Yunan orduları gitmiş ve kapılarının önünde devasa bir tahta at vardır sadece. Atın Tanrıların bir hediyesi olduğuna inanırlar ve içeri alırlar. Gece boyunca savaşın bitmesini kutlarlar. Fakat atın içine gizlenmiş olan Odise’nin askerleri gece şehrin kapılarını açar ve ufuk çizgisinin gerisinde bekleyen askerleri içeri alır. Truva şehri düşer, Yunan Orduları savaşı kazanır. Odise’nin yaptığının zekice olduğuna kimsenin şüphesi yoktur, fakat yaptığı doğru mudur?  Savaşmak için haklı gerekçeler bulunabilir mi? Savaş sırasında her yapılan eylem meşru mudur, yoksa Odise bir hile ve yanlış bir şey mi yapmıştır?

2. Hafta: Lotus Çiçeği Adası: Mutluluk ve Haz

Odise uzun zamandır dönüş yolundadır, bu yüzden erzakları tükenir. Gemilerinin erzak depolarını doldurmak için Lotus Adası’na gemilerini demirler. Adadan ihtiyaçlarını toplarken, adanın meşhur bitkisi Lotus Çiçeği’ni bulurlar. Bu bitkinin efsanelere konu olmasının nedeni yerlilerin bu çiçekten yaptıkları içeçektir. Lotus çiçeği şurubu insanı sürekli mutlu eder, ve onlara bütün sorumluluk ve kaygılarını unutturur. Böylece Lotus Çiçeği’inden yapılan bu içeceği içenler sürekli olarak mutlu olurlar. Odise zor bir kararla karşı karşıyadır; bu şurubu içmeli midir, yoksa içmemeli midir?

3. Hafta: Sirenler: Özgürlük ve Hür İrade

Odise’nin rotası denizciler arasında bir efsane haline gelmiş Sirenler Adası’nın yakınından geçmektedir. Sirenler dünyanın en güzel seslerine sahip su perileridir. Onları dinleyen kişiler seslerinden o kadar etkilenirler ki herşeyi geride bırakıp sese doğru hareket ederler. Bu sese doğru gidenlerin geri dönüp dönmediği bilinmemektedir. Bu yüzden Sirenler’in nasıl canlılar olduğuna dair de net bir kanıt yoktur. Odise, askerlerinin bu seslerden etkilenmemeleri için bir plan yapar. Yol boyunca askerlerin kulaklarını tıkamalarını emreder. Kendisini de geminin direğine bağlatır. Bu sayede hem Sirenler’in sesini duyacak hem de o sese yönelmeden gemisini yönetmeye devam edebilecektir. Sirenler’in sesi durduğunda ise yollarına eskisi gibi devam edebileceklerdir. Bu planla yola çıkarlar. Bir süre sonra Sirenlerin sesi Odise’nin kulağına gelmeye başlar. Odise bu sesten büyülenir, sese yönelmek ister, fakat bağlı oluğu için yapamaz.  Askerlerden biri Odise’nin yüzündeki hayranlık ifadesini görür ve sesi duymak ister. Kulağındaki balmumunu çıkarır, gemiden atlar ve sesin geldiği yöne doğru yüzmeye başlar. Diğer askerler Odise’nin emrine uyarak kürek çekmeye devam ederler. Sonunda, Odise ve mürettebat Sirenler Adası’nı geçerler. Bu hikayede kim daha özgürdür? Sirenler’in sesine yüzen asker mi, kürek çekmeye devam eden askerler mi, yoksa Odise mi?

4. Hafta: Kalipso’nun Adası: Sevgi

Odise, denizlerin lanetinden bir türlü kurtulamaz. Bir fırtına sonucu bütün gemilerini kaybeder. Açık denizin ortasında bir tahta parçasının üstünde salınırken birden Kalipso’nun görünmez adasının sahiline vurur. Su perisi Kalipso Odise’ye aşık olur. Odise bu sevgiye karşılık vermeyince Odise’nin 7 yıl sürecek olan zorunlu misafirliği başlamış olur. Odise bir şekilde Kalipso’yu sevmeyi öğrenebilir mi? Farklı sevgi türleri var mıdır? Ve sevmek öğrenilir mi?

5. Hafta: Phaiaklar’ın Adası: Kahramanlık ve Cesaret

Denizler Tanrısı Poseidon’un lanetini üzerine alan Odise, Kalipso’nun adasındaki esaretinden 7 yıl sonra kurtulsa da bir fırtınaya tutulur ve Phaiaklar adasına düşer. Şans eseri bir çoban onu sahilde bulur ve kralın huzuruna götürür. Akşam bu kim olduğunu, nerden geldiğini hatırlamayan misafir onuruna bir ziyafet düzenlenir. Bu ziyafete katılan hikaye anlatıcısı Truva Savaşı’nı ve Odise’nin savaşı nasıl bir kahramanlık ve cesaretle kazandığını  anlatır. Odise bu anlatılan kişinin kendisi olduğundan habersizdir ve onun Truva Atı’nı kullanarak şehri almasının bir hile olduğunu, hileninse sadece korkakların başvuracağı bir yöntem olduğunu söyler. Odise, bir cesur kahraman mıdır, yoksa bir korkak mı?

 

Eğitime Kimler Katılabilir?

Atölye 9-12 yaş arası çocukların katılımına uygundur.
 

Detaylı bilgi ve rezervasyon için:

bilgi@kadikoyatolye.com

0216 338 0 338

0554 168 0 168

ÖN KAYIT FORMU

Ön Kayıt İçin Formu Doldurabilirsiniz.